Nhìn vào tình hình lao động và việc làm tại Việt Nam trong quý I năm 2023, có thể thấy nhiều cơ hội mới mở ra cho người lao động. Theo thông cáo báo chí từ Trung ương Cục Thống kê, các chỉ số về việc làm và thu nhập đã ghi nhận sự tăng trưởng tích cực, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước. Trong bài viết này hãy còn OnliCV điểm qua các tin tất mới nhất về thị trường lao động trong 6 tháng đầu năm nhé.
Những điểm “sáng" trong thị trường lao động:
Theo số liệu, tỷ lệ người lao động trong độ tuổi lao động (15-60 tuổi) đạt mức cao, chứng tỏ nguồn lực lao động rất có tiềm năng. Trong bối cảnh Việt Nam đang nằm trong thời kì “dân số trẻ". Nền kinh tế đang tạo ra nhiều cơ hội việc làm hơn cho người lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ, công nghệ thông tin và sản xuất.
Điều này chứng tỏ sự sự chuyển đổi cấu trúc kinh tế từ sản xuất truyền thống sang kinh tế hiện đại hơn. Bên cạnh đó, điều đáng chú ý là tỷ lệ thất nghiệp của đất nước đã giảm đáng kể. Việc giảm tỷ lệ thất nghiệp cũng tạo điều kiện cho chính phủ tiếp tục thúc đẩy các chính sách hỗ trợ việc làm và tạo ra môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.
Bên cạnh những thuận lợi, thị trường lao động Việt Nam phải đối mặt với những thách thức mới
Những “hậu quả” từ đại dịch COVID-19 vẫn chưa được khắc phục, và hiện nay là cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu lại tiếp tục ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường lao động. Tình hình kinh tế khó khăn bắt buộc nhiều doanh nghiệp phải cắt giảm ngân sách, thắt chặt chi tiêu. Điều đó đồng nghĩa vớ việc sa thải người lao động hàng loạt. Chính vì vậy, người lao động cần tìm cách thích ứng với môi trường làm việc mới.
Với sự biến đổi của thị trường lao động, người lao động cần tìm cách thích ứng và đối mặt với môi trường làm việc mới. Điều này đòi hỏi họ phải có tư duy linh hoạt, khả năng học hỏi và thích nghi nhanh chóng với các thay đổi của quy trình làm việc. Nắm bắt những xu hướng mới và phát triển kỹ năng phù hợp là cách để tự nâng cao khả năng cạnh tranh và tìm kiếm cơ hội mới trong một thị trường lao động đang thay đổi liên tục.
Mặc dù tình hình lao động và việc làm tại Việt Nam đang có những tiến triển đáng kể, nhưng vẫn tồn tại những thách thức mà chúng ta phải vượt qua. Một trong những vấn đề đáng quan ngại là sự không cân đối về cơ cấu ngành nghề và kỹ năng của người lao động. Trong khi một số ngành đang “khát" nguồn nhân lực chất lượng cao, thì vẫn có những ngành khác gặp khó khăn trong việc “thừa" nguồn lao động.
Thị trường lao động Việt Nam đang đối mặt với chênh lệch kỹ năng giữa nguồn cung và nhu cầu của các ngành nghề. Một số ngành đòi hỏi kỹ năng chuyên môn cao, trong khi nguồn cung lao động chưa đáp ứng đủ. Thách thức đặt ra là phải cải thiện quy trình đào tạo, đồng thời khuyến khích người lao động nâng cao kỹ năng và thích ứng với các ngành nghề mới.
Một ví dụ thực tế trong lĩnh vực công nghệ thông tin với sự gia tăng của các công ty CNTT và start-up, nhu cầu tuyển dụng người làm việc trong lĩnh vực này càng trở nên lớn. Tuy nhiên, thiếu hụt nguồn nhân lực có kỹ năng và chuyên môn phù hợp vẫn là một thách thức. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn vào đào tạo và phát triển nhân lực trong nội bộ hoặc tìm kiếm nguồn nhân lực từ bên ngoài.
Thay đổi cơ cấu ngành nghề: Sự phát triển công nghệ và xu hướng công nghiệp hóa đã dẫn đến sự thay đổi cơ cấu ngành nghề. Một số ngành nghề có thể “biến mất trong một tương lai xa” . Đồng thời, các ngành mới như công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và đang trỗi dậy, tạo ra nhiều cơ hội mới cho người lao động. Tuy nhiên, thách thức ở đây là sự chuyển đổi và đào tạo nguồn nhân lực để đáp ứng nhu cầu của các ngành mới vẫn là một vấn đề đáng quan tâm.
Các xu hướng tuyển lao động trong tương lai
Sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo
Trong tương lai gần, ta có thể quan sát rõ sự phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence) ra đời và đã “thay đổi cuộc chơi” về tuyển dụng. Để gia nhập thế giới công nghệ và phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực này, yêu cầu người lao động buộc phải có khả năng thích nghi với sự thay đổi.
Trí tuệ nhân tạo không chỉ đơn thuần là một công nghệ, mà còn là một yếu tố sẽ làm thay đổi tương lai của lao động ở thế giới nói chung, và Việt Nam nói riêng. Có thể thấy tại thị trường lao động Việt Nam công nghệ Ai đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như y tế, marketing, IT, thiết kế và dịch vụ,...
Một xu hướng quan trọng của lao động trong năm 2023 là hợp tác giữa con người và trí tuệ nhân tạo. Thay vì thay thế hoàn toàn công việc của con người, AI được sử dụng để tăng cường khả năng và hiệu suất làm việc của con người. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong các công việc tự động, như phân loại và xử lý dữ liệu, giúp giảm bớt khối lượng công việc của con người cho con người, từ đó giúp họ tập trung vào các nhiệm vụ đòi hỏi sự sáng tạo, tư duy phân tích và quyết định.
Người lao động vẫn là trọng tâm trong thị trường lao động.
Mặc dù công nghệ đã mở ra nhiều cơ hội mới, nhiều ngành nghề mới. Tuy nhiên, “yếu tố con người” vẵn luôn đặt lên hàng đầu. Điều này đòi hỏi lao động chất lượng cao phải sở hữu kỹ năng mềm tốt. Những kỹ năng như tư duy sáng tạo, khả năng làm việc nhóm, giao tiếp hiệu quả và khả năng giải quyết vấn chỉ là “đủ” để người lao động có thể xin việc, còn muốn tiến xa hơn thì người lao động cần phải linh hoạt và thay đổi liên tục để đạt được thành công trong sự nghiệp.
Xu hướng khác là sự gia tăng về nhu cầu về kỹ năng liên quan đến trí tuệ nhân tạo. Với sự phát triển và sự lan tỏa của công nghệ, nhu cầu về những chuyên gia và chuyên viên có kiến thức và kỹ năng về trí tuệ nhân tạo ngày càng tăng cao. Các ngành nghề như khoa học dữ liệu, phân tích dữ liệu, phát triển phần mềm AI và quản lý dự án AI trở thành những ngành nghề tiềm năng và hấp dẫn cho các bạn trẻ và những người muốn theo đuổi sự nghiên cứu về công nghệ.
Thị trường lao động Việt Nam đang trải qua giai đoạn với nhiều cơ hội, cũng như thách thức mới. Cho nên, người lao động cần chủ động nâng cao kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm, duy trì tinh thần học tập và linh hoạt. Đồng thời, doanh nghiệp cũng cần tạo ra môi trường làm việc thu hút, đồng thời đầu tư vào đào tạo và phát triển nhân viên để duy trì sự cạnh tranh và đáp ứng yêu cầu của thị trường.
Trải nghiệm của nhân viên sẽ trở thành xu hướng chủ đạo của thị trường lao động trong tương lai
Trong tương lai, sự "hài lòng" của nhân viên sẽ trở thành xu hướng chủ đạo trên thị trường lao động Việt Nam. Mục tiêu là tạo ra một môi trường lý tưởng, nơi nhân viên có trải nghiệm tích cực trong công việc. Khi nhân viên hài lòng với công việc của mình, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, tăng năng suất và sáng tạo. Điều này giúp nâng cao hiệu suất của tổ chức và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Hơn nữa, công ty sẽ trở thành địa điểm hấp dẫn cho các ứng viên tài năng, giúp thu hút và giữ chân nhân tài giỏi trong lĩnh vực cạnh tranh.
Để xây dựng môi trường làm việc tốt, các doanh nghiệp đang đặc biệt chú trọng đến các hoạt động team-building, chương trình khen thưởng và giải trí. Những hoạt động này không chỉ tạo dựng một cộng đồng nhân viên gắn kết và đoàn kết, mà còn thúc đẩy sự tương tác và gắn bó giữa các thành viên trong tổ chức. Ngoài ra, các chương trình phát triển cá nhân, đào tạo và thăng tiến cũng được đưa vào trọng tâm để giúp nhân viên phát triển kỹ năng và tiến xa trong sự nghiệp.
Khi nhân viên hài lòng với công việc của mình, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, tăng năng suất và sáng tạo. Điều này giúp nâng cao hiệu suất của tổ chức và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Hơn nữa, công ty sẽ trở thành địa điểm hấp dẫn cho các ứng viên tài năng, giúp thu hút và giữ chân nhân tài giỏi trong lĩnh vực cạnh tranh.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, thị trường lao động tại Việt Nam đã trải qua nhiều biến động đáng chú ý. Nhìn chung, chúng ta đã chứng kiến những điểm sáng và, đồng thời cũng đối mặt với những thách thức và sự thay đổi cần được quan tâm. Điều quan trọng là cùng nhau tìm ra giải pháp phù hợp để đáp ứng nhu cầu và thích ứng với sự biến đổi trong môi trường kinh doanh và công việc.